QAZAQ GREEN.  Қазақстан мен Әзірбайжан жаңартылатын энергия көздері саласында ауқымды энергетикалық ынтымақтастықтың негізін қалауда. «Астана» халықаралық қаржы орталығының (АХҚО) және ADA университеті жанындағы Даму және дипломатия институтының (IDD) бірлескен баяндамасында айтылғандай, болашақ серіктестіктің негізгі элементі Транскаспий электр беру желісін – екі елдің энергия жүйелерін қосатын суасты жоғары вольтты кабелін төсеу болады.

Бұл жоба Оңтүстік Кавказды Еуропалық одақпен байланыстыратын Қара теңіз арқылы өтетін кең инфрақұрылымдық бастаманың бөлігі болады. Кабельді пайдалануға беру ЕО-ға Орталық Азияда өндірілген «таза» электр энергиясын, ең алдымен, күн және жел энергиясын экспорттауға мүмкіндік береді, бұл Еуропаның энергетикалық көздерін әртараптандыруға және климаттық мақсаттарға қол жеткізуге ықпал етеді.

Жобаны екі елдің өршіл энергетикалық күн тәртібі қолдайды. Қазақстан күн мен желдің әлеуетін пайдалана отырып, энергетикалық теңгерімде ЖЭК үлесін 2030 жылға қарай 15%-ға дейін жеткізуге ниетті. Әзірбайжан, өз кезегінде, теңіздегі жел генерациясының әлемдегі ең үлкен әлеуетінің біріне ие және ACWA Power және Masdar сияқты халықаралық инвесторлардың қолдауымен Қарабах пен Шығыс Зангезурда жер станцияларын белсенді дамытуда.

Транскаспий инфрақұрылымын дамыту екі елдің экспорттық әлеуетін күшейтеді, инвестициялық тартымдылығын арттырады және тұрақты өткізу арналарын қамтамасыз етеді. Бұған қоса, Грузия, Өзбекстан және Қырғызстанды қоса алғанда, Орталық Азия мен Оңтүстік Кавказ елдері келісілген стандарттармен және кеңейтілген саудамен бірыңғай электр энергетикасы нарығын құруға ұмтылуда.

Сарапшылардың бағалауынша, жоба айтарлықтай инвестицияларды қажет етеді, әсіресе суасты және трансшекаралық учаскелер бөлігінде. Оны іске асыру мемлекеттік кепілдіктерді, халықаралық қолдауды және жасыл облигациялар шығаруды қамтитын аралас қаржыландыруды тарту шартымен мүмкін болады. Қаржыландырудың әлеуетті көздері Еуропалық инвестициялық банк, ЕҚДБ, климаттық қорлар және ЕО Global Gateway бастамасы болуы мүмкін.

Жоба Жібек жолы аймағында энергия жүйелерін экономикалық әртараптандыру мен жаңғыртудың маңызды факторы бола алатын көмірсутектер саудасынан төмен көміртекті электр энергиясының экспортына көшуді көрсетеді.