QAZAQ GREEN. Венгрия Ресейден мұнайдың 65%-ын және газдың 80%-ын импорттайды. Бірақ бірқатар муниципалитеттерде билік жылыту жүйесін қайта құруда және біртіндеп қазба отынынан геотермалдық энергияға – қолжетімді және жаңартылатын ресурсқа көшуде, деп хабарлайды Euronews.

Венгрияның үшінші үлкен қаласы Сегед бұдан былай Еуропалық одақтағы ең үлкен (және Исландиядан кейінгі Еуропадағы екінші) геотермалдық энергия өндіру жүйесіне ие.

Дәстүрлі түрде ресейлік газ импортына тәуелді елде бұл жоба ЕО-ның жаңартылатын энергияға «жасыл ауысуының» бір бөлігі болып табылады және еуропалық үкіметтердің үлкен энергетикалық автономияға деген ұмтылыстарына жауап береді.

Будапешттен 160 шақырым жерде орналасқан Сегед қаласында геотермалдық жүйе үйлерге, дүкендерге және басқа ғимараттарға жылу береді.

«Идея – газ тұтынуды шамамен жартысына азайту. Осылайша, біз миллиондаған тонна газды үнемдейміз және парниктік газдар шығарындыларын миллиондаған тоннаға азайтамыз», – дейді геолог Тамаш Медьеш, жергілікті орталықтандырылған жылыту компаниясының (Szetáv) бас операциялық директоры.

Жобаны муниципалитет ескі газ жүйесін жаңартқан Szetáv компаниясының ұсынысы бойынша іске қосты. Ол 1980 жылдардың басында салынған.

«Сегедте қыста ауа өте нашар. Ал қаладағы ең үлкен CO₂ шығарындыларының көзі орталықтандырылған жылумен жабдықтау жүйесі болып табылады, – деп түсіндіреді сарапшы. – Szetáv 40 жылдан бері табиғи газбен жұмыс істейді. Соңғы 2-3 жылда біз газбен жұмыс істейтін желіні геотермалдық желіге ауыстырдық».

27 ұңғымадан, 16 жылу станциясынан және 250 шақырымдық тарату құбырларынан тұратын жаңа желі пайдаланушылар аяғының астындағы жылу энергиясын пайдаланады және оны буға айналдырады. Ол үшін инженерлер жер қойнауының жылуына «жету» үшін ұңғымаларды бұрғылауға тура келеді.

«Геотермалдық су – бұл планетаның өзі қыздыратын табиғи жерасты суы. Ол өзінің геологиялық аймағының жылуын сіңіреді. Біз оны сулы геологиялық қабаттардан шығарамыз, содан кейін бұл суды әр түрлі мақсаттарда пайдалануға болады», – дейді Medwater Ltd. жоба менеджері Тамаш Эжиаш.

Құны шамамен 70 миллион еуро тұратын, оның 23-і еуропалық бірігу саясаты аясында бөлінген геотермалдық жүйе 27000-нан астам үй шаруашылығы мен 400-ден астам қалалық нысанды жылумен және ыстық сумен қамтамасыз етеді – бұл Сегед қаласының жартысына жуығы.

Егер газды тұтынуды екі есеге азайту жоспары жүзеге асырылса, жылыту компаниясы жылына 30 000 тоннадан астам CO₂ шығарындыларын азайтады деп күтеді.

Жергілікті тұрғын Габриэлла үшін ештеңе өзгерген жоқ – батареялар мен крандағы су бұрынғыдай ыстық. 

«Пәтерде де, үйде де жөндеу жүргізу немесе қайта құру қажет емес еді. ТСЖ өкілі бұрғылау жүргізілетінін айтты, бірақ біз ештеңе байқамадық», – дейді ол.

Сарапшылардың пікірінше, «Сегед моделін» көптеген басқа қалаларда қолдануға болады, өйткені ЕО халқының төрттен бір бөлігі жеткілікті геотермалдық ресурстары бар аудандарда тұрады.

Бұл жоба Венгрия мен Еуропалық одаққа энергия көздерін әртараптандыруға және Ресей газының импортына тәуелділікті азайтуға мүмкіндік береді.