Экологиялық саясат10.05.2022
Экологиялық кодексінің 7 негізгі қағидасы
БІРІНШІ ҚАҒИДА - ЛАСТАУШЫ ТӨЛЕЙДІ ЖӘНЕ ТҮЗЕТЕДІ
Ол ластанудың алдын алу және бақылау жөніндегі шаралардьі сондай-ақ қоршаған ортаға келтірілген залалды қалпына келтіру үшін жауапкершілікті білдіреді. Осылайша, мемлекет табиғат пайдаланушыларға экологиялык, айыппұл төлеуден гөрі, қоршаған ортаға терісәсерді болдырмау жөнінде шаралар қолдану тиімдірек болатын жағдайлар жасауы тиіс. Бір сөзбен айтқанда, «алдын алу» тетігі. Сонымен қатар, экологияға зиян келтірген ластаушы қоршаған ортаны бастапқы деңгейге дейін қалпына келтіруге міндетті.
ЕКІНШІ ҚАҒИДА - ҚОРШАҒАН ОРТАҒА ӘСЕРДІ БАҒАЛАУДЫҢ ЖАҢА ТӘСІЛДЕРІ
Қолданыстағы Экологиялық кодекс бойынша қоршаған ортаға әсерді бағалау - ҚОӘБ рәсімінен өту туралы талап іс жүзінде барлығына, яғни 19 мың кәсіпорынға қолданылады. Мұндай тәсіл тиімсіз әрі орынсыз. Сондықтан жаңа Экологиялык кодексе шығарындылардың 80%-ы тиесілі «бірінші санаттағы» 2,6 мың кәсіпорынға қатысты ғана осындай талапты қолдануұсынылады. Бұл ретте жұртшылық ҚОӘБ барлық сатыларына қатысады.
ҮШІНШІ ҚАҒИДА - ЕҢ ОЗЫҚ ҚОЛЖЕТІМДІ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ (ЕОҚТ) ЕНГІЗУ ЖӘНЕ ЫНТАЛАНДЫРУДЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ШАРАЛАРЫ
Экологиялық ахуалды барынша жақсарту үшін еңозық қолжетімді технологияларды енгізу қажет. Ол үшін өнеркәсіптік кәсіпорындар технологиялық аудиттен өтеді. Оларға шығарындылар көлемін азайтуға мүмкіндік беретін технологияларұсынылады. ЕОҚТ енгізген кәсіпорындар эмиссия үшін төлемнен босатылады. Егер олар ЕОҚТ-ға ауыспаса, эмиссия үшін төлем мөлшерлемесі өседі.
ТӨРТІНШІ ҚАҒИДА - ЭМИССИЯ ҮШІН ТӨЛЕМДЕРДІ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ІС-ШАРАЛАРҒА ЖІБЕРУ
Қазіргі уақытта қолданыстағы заңнамада қоршаған ортаға эмиссиялар үшін төлемдерден түскен қаражатты табиғатты қорғау іс-шараларына жұмсау міндеттіл ігі жоқ. Сондықтан жергіл ікті атқарушы органдар қоршаған ортаны қорғауға 0-ден 400%-ға дейін, орта есеппен 45% ғана бөледі. Экологиялық төлемдер мен оларды жұмсаудағы ағымдағы жағдай халықаралық сарапшылар тарапынан бірнеше рет сынға ұшырады. Осыған байланысты, ілеспе заң жобасында 100% көлемінде түсетін экологиялық төлемдер есебінен табиғатты қорғау іс-шараларын міндетті қаржыландыру көзделген.
БЕСІНШІ ҚАҒИДА ШЫҒАРЫНДЫЛАР МОНИТОРИНГІНІҢ АВТОМАТТАНДЫРЫЛҒАН ЖҮЙЕСІН Қ¥РУ
Экологиялық кодекстің жобасында I санаттағы объектілер үшін шығарындылар мен төгінділердің сапалық және сандық құрамы туралы уақтылы және дұрыс ақпарат алу мақсатында деректерді уәкілетті органға бере отырып, өндірістік экологиялық мониторинги міндетті автоматтандыру көзделген.
АЛТЫНШЫ ҚАҒИДА ЭКОЛОГИЯЛЫҚ БАҚЫЛАУДЫ КҮШЕЙТУ
Ілеспе заң жобасында Кәсіпкерлік кодекске халықтың тыныс-тіршілігі жағдайларын тікелей қозғайтын фактілер бойынша тексерулер жүргізу бөлігінде өзгерістер енгізу ұсынылады. Бұл өзгерістер қоршаған ортаға теріс әсер ету фактілеріне жеделден қоюға бағытталған. Әкімшілік айыппүлдарды 10 есеге арттыру арқылы экологиялық құқық бұзушылықтар үшін жауапкершілік күшейтіледі.
ЖЕТІНШІ ҚАҒИДА ӨНДІРІС ЖӘНЕ ТҮТЫНУ ҚАЛДЫҚТАРЫН БАСҚАРУДЫ ЖЕТІЛДІРУ
Жаңа Экологиялық кодекстің жобасында негізгі назар ЭЫДҰ елдерінде пайдаланылатын айналмалы экономика қағидатта- рын енгізуге бағытталған. Осы жоба шеңберінде қалдықтарды кезең-кезеңмен басқаруға бағытталған қалдықтар иерархиясы, яғни қалдықтардың пайда болуының алдын алуға, қайта пайдалануға, қайта өңдеуге, кәдеге жаратуға бағытгалған іс-шаралар тізбегі көзделеді. Рұқсат етілмеген қоқыс тастайтын жерлердің санын азайту мақсатында қалдықтарды қайта өңдеумен және кәдеге жаратумен айналысатын кәсіпорындардың қызметін лицензиялау және қоқыс шығаратын ұйымдар үшін хабарландыру тәртібі енгізіледі.
Күн энергиясын сақтау үшін жанартау күлін пайдалану ұсынылды
Күн энергиясының көмегімен 1000°C-ден жоғары температура алынды
Латвияда 115 млн еуро сомасына электромобильдерді зарядтауға арналған үлкен желі салынады
Ember: ЕО-да алғаш рет қазба отынынан электр энергиясын өндіру үлесі 25%-дан төмен болды
Қырғызстан ЖЭК дамытуға 80,2 млн доллар кредит алады
Әлемдегі алғашқы жасанды энергетикалық аралдың құрылысы қарқынды жүріп жатыр
Біз сусыз қаламыз ба? Неліктен Қырғызстанда да су тапшылығы пайда болды?
Ауадан электр энергиясын өндіретін ақуыз талшықтары жасалды
ЕО Қазақстанмен ЖЭК саласында ынтымақтастықты кеңейтуге мүдделі – елші
Магманың өзіне дейін бұрғылау: қауіпті жоспар геотермалдық энергияны аса маңызды сызықтарға шығарады
Ember: ЖЭК 2023 жылы әлемдік электр генерациясының рекордтық 30%-ын қамтамасыз етті
Жердің тереңінен шыққан энергия – Орталық Азия елдерінде геотермалдық энергияны пайдаланудың қандай пайдасы бар?
Климаттың өзгеруіне қарсы күрестің тиімділігі бойынша елдер рейтингінде Қазақстан 67-ден 60-орынды ғана иеленді
Англияда сусыз инновациялық гидроэнергетикалық қойма салынады
Шымкенттің кәріз ағындарын қалай электр энергиясына түрлендіреді
Eurostar 2030 жылға қарай барлық пойыздарды ЖЭК-ке ауыстыруға ниетті
Ресейде нанотехнологиялардың көмегімен күн батареялары жетілдірілді
Жел турбиналарының «әлемдегі алғашқы» ағаш қалақтары Германияда орнатылды
АҚШ-та натрий-ионды аккумуляторлардың алғашқы сериялық өндірісі пайда болды
Ташкент инвестициялық форумында Камбаратин ГЭС-1 құрылысының жобасы ұсынылды