QAZAQ GREEN.  БҰҰ Бас хатшысы Антониу Гутерриш жексенбіде Жаһандық келісім басқармасының отырысында мәлімдегендей: «Әділ және тең құқылы энергияға ауысуға қол жеткізу біздің әлем алдында тұрған ең үлкен проблемалардың бірі болып табылады,» деп хабарлайды UN News.

«Климаттық апаттар мен жанармай бағасының тез өсуі біздің қазбалы отынға деген жаһандық тәуелділігімізді тоқтату қажеттілігін айқын көрсетті», – деп ол жаңартылатын энергия көздеріне инвестициялаудың, тұрақтылықты арттырудың және бейімделу ауқымын кеңейтудің маңыздылығын атап өтті.

«Егер біз бұрын жаңартылатын энергия көздеріне инвестиция салсақ, біз қазір климаттық төтенше жағдайдың ортасында болмас едік».

Жаңартылатын энергия көздері - «жалғыз сенімді жол»

Жаңартылатын энергия көздері - бұл нақты энергетикалық қауіпсіздікке, электр энергиясының тұрақты бағасына және тұрақты жұмысқа орналасуға «жалғыз сенімді жол», - деді БҰҰ басшысы.

Ол сонымен қатар әлемдік электр энергиясын өндірудегі жаңартылатын энергия көздерінің үлесі бүгінде 30 пайыздан 2030 жылы 60 пайызға және 2050 жылы 90 пайызға дейін артуы керек деді.

«Бизнес көшбасшылары, сондай-ақ үкіметтер жаңартылатын энергия көздерін болашақтың алыс жобасы ретінде ойлауды тоқтатуы керек», - деп атап өтті БҰҰ-ның жоғары лауазымды тұлғасы.

Бас хатшы технологияларды еркін қолжетімді «жаһандық қоғамдық игілік» ретінде қарастырудан бастап, жаңартылатын энергия көздеріне көшу жөніндегі бес тармақтан тұратын энергетикалық жоспарын баяндады.

«Еркін қол жеткізуге болатын патенттерді, әсіресе аккумуляторлар мен энергия жинақтағыштарына қатысты патенттерді анықтау жылдам және әділ энергетикалық ауысу үшін өте маңызды», - деді ол.

Одан әрі жаңартылатын энергия технологиялары үшін жеткізілім тізбегін қамтамасыз ету, ұлғайту және әртараптандыру қажеттілігін атап өтіп, компоненттер мен шикізат жеткізу тізбектері «бұрынғысынша бірнеше елде шоғырланғанын» атап өтті.

Үшіншіден, жаңартылатын энергия көздері үшін тең жағдай жасау қажет.

«Бізде технологиялар, қуаттар мен құралдар бар, бірақ біз шұғыл түрде бюрократия, рұқсаттар және желілерге қосылу нәтижесінде туындаған қиындықтарды жою және инвестицияларды ынталандыру үшін саясат пен шеңбер әзірлеуіміз керек».

Қазба отынынан жаңартылатын энергия көздеріне субсидиялардың ауысуы оның сөйлеген сөзінің төртінші тармағы болды, өйткені ол атап өткендей, жыл сайын үкіметтер қазба отындарының бағасын жасанды түрде төмендетуге шамамен бір жарым триллион доллар жұмсайды - «жаңартылатын энергия көздерінен үш есе көп».

«Егер біз осы ресурстар мен субсидияларды жаңартылатын энергия көздеріне бағыттайтын болсақ, біз шығарындыларды азайтып қана қоймай, лайықты және «жасыл» жұмыс орындарын құрамыз», - деді ол.

Болашақты қаржыландыру - Гутерриш мырза баяндамасының бесінші және тармағы жаңартылатын энергия көздеріне мемлекеттік және жеке инвестицияларды жылына кемінде 4 триллион доллар деңгейіне дейін үш есе арттырудың маңыздылығына қатысты болды.

«Күн мен жел энергиясының бастапқы құны барлық қызмет мерзімінен барлық шығындардың 80 пайызын құрайды - бұл бүгінгі үлкен инвестициялар ертең одан да үлкен пайда әкелетінін білдіреді», - деді ол.

Алайда, ол үшін: қаржыландырудың ең мұқтаж адамдарға түсуі; түзетілген тәуекелдер шеңбері және жаңартылатын энергетиканы қаржыландыру ауқымын кеңейту үшін үлкен икемділік және дамушы елдер үшін қаржыландыру құнын төмендету қажет.

«Дамушы елдердегі жаңартылатын энергия жобалары үшін капиталдың құны дамыған елдерге қарағанда жеті есе жоғары болуы мүмкін», - деп атап өтті БҰҰ Басшысы, Африка өзінің жаңартылатын энергия әлеуетіне қарамастан таза энергияға инвестициялардың тек екі пайызын ғана тартатынына назар аудара отырып.

Гутерриш мырзаның айтуынша, жаңартылатын энергия көздеріне негізделген болашаққа әділ ауысу - бұл әркімнің ісі, оның ішінде еңбек ұйымдарымен және азаматтық қоғаммен серіктестікте ғылыми негізделген мақсаттар мен әділ көшу жоспарларын алға жылжытатын жеке секторды қоса алғанда.

Париж келісімін жүзеге асыру және тұрақты даму мақсаттарына қол жеткізу үшін әр бизнес пен инвестор, әр қала мен ел нөлдік деңгейге жету үшін «уәделерін орындауы» керек, деп қосты БҰҰ басшысы.

«БҰҰ-ның жаһандық келісімі осы өмірлік маңызды күш-жігерге көмектесуге дайын», - деп ол барлығын «жаңартылатын энергия төңкерісін жеделдету үшін» түрлі салалар мен аймақтардағы әрекеттерді жандандыруға шақырды.