QAZAQ GREEN. Шведтік Northvolt компаниясы Германияның солтүстігінде электромобильдерге арналған аккумуляторлық батареялар шығаратын ірі зауыт құрылысына салтанатты түрде кірісті. 2026 жылдан бастап ол Volkswagen, BMW және Volvo Cars сияқты клиенттерге жабдық жеткізіп, Шлезвиг-Гольштейн федералды штатында ГФР индустриалды дамыған аймағында 3000-нан астам өндірістік жұмыс орындарын ашады. Сонымен қатар, жаңа кәсіпорын өз жұмыскерлеріне қызмет көрсететін немесе орта және шағын жеткізуші фирмаларда жұмыс істейтін тағы 10 000 адамды жұмыспен қамтамасыз етеді, деп хабарлайды DW.

«Германия индустриалды ел болды және бұдан әрі де сол мәртебеде қала бермек»

Northvolt зауытты салуға және жабдықтауға 4,5 миллиард еуро инвестициялайды. Мұндай ауқымды инвестиция көптеген адамдар мәлімдегендей немесе қорыққандай Германия экономикасында қазір индустрияландыру жүріп жатқан жоқ, кейбір дәстүрлі салаларда, мысалы, химия өнеркәсібінде жабылатын өндірістерді алмастыратын құрылымдық қайта құру жаңа, айтарлықтай инновациялық өнімдерді шығару үшін қуаттарды құру жүріп жатыр деген көзқарас үшін маңызды дәлел болып табылады.

Осыны атап өту үшін 25 наурызда 22000 халқы бар Хайде қалашығының маңында жұмыстарды символдық бастау рәсіміне Берлиннен ГФР канцлері бастаған үкіметтік делегация келді. «Германия индустриалды ел болды және бұдан әрі де сол мәртебеде қала бермек, - деп сендірді Олаф Шольц (Olaf Scholz) және «жақсы автомобильдер шығару ішкі жану қозғалтқышы істен шыққаннан кейін де индустрияның жотасы болып қала беретінін» қосты.

Бірақ бұл үшін, канцлер атап өткендей, аккумуляторлық батареялар Германияда шығарылуы керек (өйткені әзірге электромобильдердің бұл негізгі элементін негізінен Азиядан импорттауға тура келеді). «Осы Northvolt жобасы сияқты инвестициялардың Германия мен Еуропа үшін стратегиялық маңызы бар», - деп атап өтті Шольц.

Northvolt және мемлекеттік субсидиялардың орындылығы туралы дау

Швед инвесторын тарту үшін федералды және жергілікті билік оған осы жылдың басында Еуропалық комиссия мақұлдаған қомақты субсидия беруге мәжбүр болды, ол ЕО-да еуропалық батареялар өндірісін құруды мақсатты түрде қолдады. Northvolt Германияда тікелей субсидиялар түрінде 700 миллион еуро және кредит кепілдіктері түрінде 202 миллион еуро алады. «900 миллион еуро, сөзсіз, қомақты қаражат», - деп мойындады Германияның экономика және климатты қорғау министрі Роберт Хабек (Robert Habeck), бірақ швед компаниясы өзінің үшінші Northvolt Drei зауытына (алғашқы екеуі Швеция мен Польшада орналасқан) бүкіл Еуропада қолайлы өндіріс орнын іздегенін еске салды.

Алайда, Хайдтың пайдасына таңдау кезінде субсидиялар емес, өте арзан «жасыл» энергияның көптігі шешуші рөл атқарды деп атап өтті министр және Northvolt компаниясы мұны растады. Үнемі қатты жел соғатын Германияның осы бөлігінде жаңартылатын энергияны Солтүстік теңізде де, оның жағалауында да көптеген жел парктері өндіреді. «Қазір көптеген адамдар мұның бізге қандай артықшылық беретінін және оның индустрияландыруға қалай ықпал ететінін сезінед», - деп атап өтті Шлезвиг-Гольштейннің премьер-министрі Даниэль Гюнтер (Daniel Günther) аймақтағы жаңартылатын энергия көздерінің (ЖЭК) дәйекті дамуы туралы айта отырып.

Шлезвиг-Гольштейн астанасы Кильде орналасқан Әлемдік экономика институтының (IfW) профессоры Мориц Шуларик (Moritz Schularick) да жаңартылатын энергетиканы белсенді мемлекеттік қолдауды дұрыс деп санайды, өйткені бұл аймақтың инвестициялық тартымдылығын арттырады және жалпыұлттық маңызға ие. Алайда, ол Northvolt субсидияларын «өте қымбат» деп санайды. Компания, ғалымның пайымдауынша, «салық төлеушілерден жинауға тура келетін және білім беру немесе инфрақұрылымға инвестиция салу сияқты басқа салаларда жетіспейтін» аз мөлшердегі сома кезінде де зауыт салу туралы шешім қабылдаған болар еді.

Іс ЖЭК-ке ғана қатысты емес: «жасыл» өндіріс қандай болады

Туризм мен ауыл шаруашылығы маңызды рөл атқаратын аймақ үшін 110 гектар аумақта салынатын болашақ кәсіпорынның экологиялық тазалығының жоғары деңгейі үлкен маңызға ие. Ол «жасыл» электр энергиясымен жұмыс істейді, ал салқындату үшін су қоймалардан емес, тазарту қондырғыларынан алынады. Өндірісте өндірілетін жылуды пайдалану үшін Хайде қаласында орталық жылыту жүйесін құру жоспарлануда. Сондай-ақ, зауытқа жүк көліктерімен емес, теміржолмен жабдық жеткізу және дайын өнімді шығару туралы шешім қабылданды, бірақ 2026 жылы зауыттың іске қосылуына дейін тиісті тармақ төсеуге уақыт жететініне әзірге сенімді емес.

Алайда, жобалық қуатқа - жылына 1 миллион электромобильге арналған аккумуляторлық батареялар өндірісіне - кәсіпорын тек 2029 жылы шығуға ниетті. Жер премьер-министрі Даниэль Гюнтердің айтуынша, Хайд «әлемдегі ең жасыл автомобиль батареясын» шығарады. Сонымен қатар, Northvolt жаңа зауыттың жанында пайдаланылған батареяларды кәдеге жарату кәсіпорнын салуды көздейді.

Northvolt бас директоры Питер Карлсон Хайде маңындағы зауыттың құрылысын бастау рәсімінде: Сурет: Marcus Brandt/dpa/picture alliance

Швед компаниясының негізін қалаушы және бас директоры, бұрын американдық Tesla корпорациясында жұмыс істеген Питер Карлсон салтанатты рәсімді пайдаланып, болашақ зауытты тартымды жұмыс беруші ретінде жарнамалауды бастады: «Мұнда бұдан былай жоғары технологиялық өндіріс саласындағы мансаппен өмірдің жоғары сапасын үйлестіруге болады». Шынында да, 2023 жылдың қорытындысы бойынша Шлезвиг-Гольштейн Германияның ең бақытты федералды жері ретінде қайта танылды.