Елде жел электр станцияларына арналған компоненттерді шығаратын жеке кәсіпорын пайда болуы мүмкін

Мамыр айында Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қытайға мемлекеттік сапары кезінде елімізде жаңартылатын энергетиканың дамуына жаңа серпін беретін бірнеше маңызды құжаттарға қол қойылды.

Олардың бірі – Жамбыл облысында қуаты 1 гигаватт жел паркін салу. Осы жобаны бастама беру үшін ынтымақтастық туралы меморандумға Сианда «Самұрық-Қазына» қоры, Қазақстанның Энергетика министрлігі, Қытайдың Мемлекеттік энергетикалық инвестициялық корпорациясы (SPIC) және Қытайдың SANY Renewable Energy компаниясы қол қойды.

Бұл жоба, ресми мәлімделгендей, Қазақстанда жаңартылатын генерацияның жалпы белгіленген қуатын бірден 40%-ға арттырады. Бұл ретте «жел турбиналары» паркінің жанында ауа-райы өзгерген кезде жел генерациясының ауытқуын тегістейтін энергия жинақтау құрылғысы салынады.

Бұл жоба Қазақстанда жүзеге асыруды жоспарлап отырған жаңартылатын энергетиканың тағы бір «алыбы» болмақ. Осыған ұқсас жоспарлар, мысалы, француздық Total Open және сауд арабиялық ACWA Power компаниялары мәлімдеді. Барлық жағдайда біз елдегі энергия тапшылығымен күресуге үлес қосатын 1 гигаватт жел парктерін салу туралы айтып отырмыз.

Алайда, Қытай жобасының басқалардан айырмашылығы – жел станцияларының жабдықтарын өндіруді оқшаулау жоспарлары. Мамыр айында Қытайдың Мемлекеттік энергетикалық инвестициялық корпорациясының Қазақстанда «мұнаралар, гондолалар мен жел диірмендеріне арналған қалақтар шығаратын бірнеше заманауи зауыттар» салу жоспарлары туралы белгілі болды.

Осы индустриялық жобаның серіктесі SANY Renewable Energy компаниясы – осындай жабдықты жеткізу бойынша әлемдік көшбасшылардың бірі болуы мүмкін. Орталық Азия бойынша SANY Renewable Energy бас менеджері Тоқан Жанат «QAZAQ GREEN FEST 2023» ЖЭК халықаралық іскерлік фестивалінің мәжіліс залында Қазақстанның жел энергетикасын дамыту үшін өте жақсы жағдайлары бар екенін еске салды.

Сондай-ақ, ол жел паркін салу жобасы аясында оқшаулау жоспарлары бар екенін растады. Алайда, оның айтуынша, нақты не өндірілетінін және қандай көлемде өндірілетінін анықтау керек.

«Біз «Самұрық-Қазына» қорымен 1 гигаватт (қуаты бар жел паркін салу - автор) туралы келісім жасадық, ал инвесторлардың бірі Қытайдың энергетикалық корпорациясы болады. Бұған біздің оқшаулау – Қазақстанда элементтер өндірісін ұйымдастыру жоспарымыз да кіреді. Нақты не өндіруге болатындығы тақырыбында кездесулер өткізіледі. Қазақстанда жабдық элементтерін өндіру үшін қажетті ресурстар көп және бұл орналасу жақындығы өндірісті ұйымдастыру үшін ыңғайлы», - деді Тоқан Жанат.

Сонымен қатар, сәуір айында қазақстандық БАҚ SANY Жамбыл облысында жел қондырғылары мұнараларын шығаратын зауыт салуды ұсынғанын хабарлады. Кәсіпорынның болжамды жобалық қуаты жылына 200 мұнара жиынтығын құрайды, инвестициялардың жалпы көлемі – 23,6 млрд теңге. Сондай-ақ, 160-қа жуық жаңа тұрақты жұмыс орындарын құру жоспарлануда.

Дәл осы кезде Тоқан Жанат SANY Renewable Energy қазақстандық серіктестерге қуаты 5 мегаватт және 6,5 мегаватт турбиналары бар модульдердің екі түрін ұсынатынына назар аударды. «Олар Қазақстанның жағдайы үшін өте қолайлы», – деп атап өтті спикер.

Айта кетейік, Қазақстанда бұл компания бірнеше ЖЭК-жобаларға арналған жабдықтарды жеткізуші болды. Солардың бірі – Қостанай облысының Арқалық қаласының маңындағы жел электр станциясы. Онда әрқайсысы 4,8 мегаватт турбиналары бар 10 жабдық жиынтығы орнатылған. Осылайша, болашақ станцияның қуаты 48 мегаватт болады және ол оған іргелес ауылдық жерлер мен кәсіпорындарды таза энергиямен қамтамасыз ете алады.

Айта кету керек, қытайлық серіктестер жалпы қазақстандық ЖЭК-жобаларға белсенді қатысады. Мысалы, Қытайдың Мемлекеттік энергетикалық инвестициялық корпорациясы 2021 жылы Жамбыл облысының Сарысу ауданында қуаты 100 мегаватт Жаңатас жел электр станциясын іске қосты, ал 2024 жылы қуаты 100 МВт болатын Шоқпар жел электр станциясы іске қосылады деп күтілуде.

Жалпы Қазақстан жел энергетикасын дамыту үшін үлкен әлеуетке ие, енді бұл сектор жаңа деңгейге шығады. 2022 жылдың соңына қарай бүкіл ел бойынша 958 мегаватт 46 жел электр станциясы жұмыс істеді, бірақ жақын болашақта одан да көп болуы ықтимал.

Жел турбиналарының компоненттерін өндіруді сәтті оқшаулау жағдайында біздің еліміз жаңа жобаларды белсенді түрде жүзеге асыра алады, демек, өзінің энергия жүйесін «жасылдандыру» бойынша өз мақсаттарына тезірек қол жеткізе алады.