QAZAQ GREEN. Климаттың өзгеруімен күресіп жатқан әлемде таза энергия парниктік газдардың шығарындыларын азайтуда және сенімді энергия көздеріне қолжетімділікті қамтамасыз етуде маңызды рөл атқарады. Бүгінгі күні шамамен 685 миллион адам электр энергиясына қол жеткізе алмай өмір сүріп жатыр, олардың 80 пайыздан астамы Сахараның оңтүстігіндегі Африка елдерінде. Бұл туралы Біріккен Ұлттар Ұйымы 26 қаңтарда атап өтілетін Халықаралық таза энергия күніне орай еске салады.

Таза энергия – дамудың негізгі факторы

Таза энергия, әлеуметтік-экономикалық даму және экологиялық тұрақтылық арасындағы өзара байланыс бүкіл әлемдегі осал қауымдастықтардың мәселелерін шешуде аса маңызды рөл атқарады.

Болжам бойынша, осы жылы жаңартылатын энергия көздері әлемде электр энергиясын өндірудің ең ірі көзіне айналады. Сонымен қатар, олардың бағасы қарқынды түрде төмендеп келеді.

«Халықаралық таза энергия күнін атап өте отырып, біз бұл энергетикалық революцияны құптаймыз. Бірақ біз алда тұрған қиындықтарды да мойындаймыз, – деп мәлімдеді БҰҰ Бас хатшысы Антониу Гутерриш. – Қазба отын дәуірінің аяқталып келе жатқанына күмән жоқ. Дегенмен, үкіметтер бұл өтпелі кезеңді жедел әрі әділетті түрде жүзеге асыру үшін жағдай жасауы керек».

«Бұрын-соңды болмаған мүмкіндік»

Гутерриштің айтуынша, таза энергияны дамыту климаттық дағдарыстың ең жаман салдарын болдырмау және адамдардың барлығына таза энергияға қол жеткізу арқылы миллиондаған адамды кедейліктен құтқару үшін қажет.

БҰҰ Бас хатшысының айтуынша, биыл елдерге климаттың өзгеруімен күрес мақсаттарын ұлттық энергетикалық және даму стратегияларымен үйлестіру үшін теңдессіз мүмкіндік беріліп отыр. Барлық елдер, Гутерриш өз мәлімдемесінде еске салғандай, температураның жаһандық өсуін 1,5°C деңгейінде ұстап тұру мақсаттарына сәйкес климаттың өзгеруімен күрес бойынша жаңа ұлттық іс-қимыл жоспарларын әзірлеуге міндетті.

Қазба отынынан біртіндеп бас тарту

«Елдер барлық парниктік газдарды және барлық секторларды қамтитын, қазба отынынан кезең-кезеңімен әділетті түрде бас тарту схемасын қамтитын және 2030 жылға қарай жаңартылатын энергия өндіру көлемін үш есе арттыру жөніндегі жаһандық мақсатқа қол жеткізуге ықпал ететін жоспарларды әзірлеуі тиіс», – деп атап өтті Бас хатшы.

Ол сондай-ақ G20 елдерінің ең үлкен әлеуетке ие екенін және ең үлкен жауапкершілікті мойнына алатынын айтты. Ол барлық елдерді көп күш жұмсауға шақырды.

Қаржыландыруды қамтамасыз ету

Сонымен қатар, БҰҰ Бас хатшысы дамушы нарықтарда және дамушы елдерде жаңартылатын энергия көздерін игеру төңірегінде революция жасау үшін қаржыландыру ағынын қамтамасыз ету шараларын қабылдау қажеттігін атап өтті. Мұндай шараларға көпжақты даму банктерінің несиелік мүмкіндіктерін арттыру, капитал құнының жоғары болу мәселесін шешу және қарыздарды азайту бойынша тиімді шаралар жатады.

«Халықаралық таза энергия күнінде біз жеделдік, әділеттілік және ынтымақтастық қағидаттарына негізделген таза энергия дәуіріне жаһандық көшуге деген ұмтылысымызды қайта растайық», – деп түйіндеді БҰҰ Бас хатшысы өз мәлімдемесін.