QAZAQ GREEN. Еуропалық одақ (ЕО) ЕО мен Орталық Азия арасындағы өзара байланыс жөніндегі «Тұрақты дамуға арналған жаһандық шлюз» конференциясы аясында өткен дөңгелек үстел барысында «Орталық Азиядағы тұрақты энергетикалық байланыстар» (SECCA) атты жаңа жобаны іске қосты. Іс-шара жұмысына Орталық Азия (ОА) және ЕО елдерінің энергетика саласындағы мемлекеттік органдарының өкілдері мен сарапшылары қатысты.

Жалпы бюджеті 6,8 миллион еуроны құрайтын SECCA жобасы ЕО-ның озық тәжірибесіне сәйкес ОА аймағында неғұрлым тұрақты энергия теңгерімін ілгерілетуге бағытталған.

Атап айтқанда, жоба тұрақты энергетикалық жүйеге көшу жөніндегі ұлттық саясатты нығайтуға және өңірдегі жаңартылатын энергетика және энергия тиімділігі саласындағы инвестицияларды, әлеуетті және хабардарлықты арттыруға бағытталған. Соңғы оқиғалар ОА-да ықтимал тұрақты энергетикалық байланыстардың оң белгілерін көрсетеді. Экономикалық өсу мен халықтың өсуіне байланысты электр энергиясына өңірлік қажеттіліктердің өсуі күтілуде. Бұл сұранысты қанағаттандыру айтарлықтай инвестицияларды, нарықтық реформаларды және әлеуетті дамытуды қажет етеді.

Дөңгелек үстелге қатысушыларға арнаған сөзінде Халықаралық әріптестік жөніндегі бас дирекцияның (DG Intpa) Бас директорының орынбасары Марета Ягер мырза атап өткендей: «Бұл жоба Еуропалық жасыл бағыт пен Орталық Азия бойынша ЕО жаңа стратегиясын басшылыққа алады. Соңғы құжат, атап айтқанда, аймақтың климаттық мақсаттарына жетуге көмектесу, сондай-ақ жұмыс орындары мен бизнес мүмкіндіктерін құру арқылы аймақтың энергетикалық тұрақтылығын нығайтуға үлес қосу үшін аймақтың күн, жел және гидроэлектр әлеуетін дамытуға міндеттенеді. Қазіргі уақытта аймақтың айтарлықтай тұрақты энергетикалық әлеуеті көптеген институционалдық, қаржылық, техникалық және әлеуметтік кедергілерге байланысты жеткіліксіз пайдаланылуда. SECCA жобасы осы кедергілерді жоюға және жаңартылатын энергия өндірісін ұлғайтуға және аймақтағы энергия тиімділігін арттыруға катализатор болады».

SECCA жобасы сонымен қатар энергия тиімділігі мен жаңартылатын энергия көздері саласындағы гендерлік саясат пен заңнаманы қолдай отырып, гендерлік мәселелерді қарастырады. Сонымен қатар, бұл бенефициар елдердегі адам құқықтары саласындағы халықаралық міндеттемелерді, әсіресе экономикалық және әлеуметтік құқықтарды орындауға ықпал етеді.

Дөңгелек үстел барысында жоба сарапшылары SECCA міндеттерін, жоспарланған іс-шараларды және күтілетін нәтижелерді ұсынды. Қатысушылар тұрақты энергетика саласындағы қазіргі жағдай мен проблемаларды және ЕО мен ОА арасындағы ынтымақтастықты талқылады.

ЕО қаржыландыратын «Орталық Азиядағы тұрақты энергетикалық байланыстар (SECCA)» жобасы (2022-2026 жж.) ЕО-ның озық тәжірибесіне сәйкес Орталық Азия өңірінде тұрақты энергетикалық теңгерімді ілгерілетуге бағытталған. Жобаның іс-шараларына энергия тиімділігін (ЭТ) және жаңартылатын энергия көздерін (ЖЭК) енгізу әлеуетін дамыту, ЭТ және ЖЭК туралы хабардарлықты арттыру, сондай-ақ ЭТ және ЖЭК жобалары үшін инвестициялық ахуалды жақсарту кіреді. Осы жоба арқылы ЕО климаттың өзгеру мәселелерін тиімді шешуге көмектеседі. SECCA ЕО-ның қоршаған орта, биоалуантүрлілік, климаттың өзгеруі, апаттар қаупін азайту, су ресурстары және тұрақты энергетика саласындағы 15 өңірлік бастамасын, сондай-ақ ЕО-ның Орталық Азия елдерімен екіжақты ынтымақтастығының 20 жобасын толықтырады.