QAZAQ GREEN.  2022 жылғы 16 қыркүйекте Самарқандта Шанхай Ынтымақтастық Ұйымына (ШЫҰ) мүше мемлекеттер басшылары кеңесінің кеңейтілген құрамдағы отырысы өтті.

Отырыста Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев, Өзбекстан президенті Шавкат Мирзиёев, Үндістан премьер-министрі Нарендра Моди, ҚХР төрағасы Си Цзиньпин, Қырғызстан президенті Садыр Жапаров, Пәкістан премьер-министрі Шахбаз Шариф, Ресей президенті Владимир Путин, Тәжікстан президенті Эмомали Рахмон, ШЫҰ жанындағы бақылаушы мемлекеттер басшылары және саммиттің құрметті қонақтары Беларусь президенті Александр Лукашенко, Иран президенті Ибрахим Раиси, Моңғолия президенті Ухнаагийн Хурэлсух, Түркия президенті Режеп Тайып Ердоған, Әзербайжан президенті Ильхам Алиев, Түрікменстан президенті Сердар Бердымухамедов, сондай-ақ ШЫҰ бас хатшысы Чжан Мин, ШЫҰ ӨТҚҚ Атқарушы комитетінің директоры Руслан Мирзаев және БҰҰ Бас хатшысының саяси мәселелер жөніндегі орынбасары Розмари Дикарло сөз сөйледі.

«Біздің Ұйым адами, ресурстық және технологиялық әлеуеті бар әлемнің қарқынды дамып келе жатқан экономикасын біріктіреді.. Шанхай ынтымақтастық ұйымына мүше мемлекеттердің үлесі әлемдік жалпы ішкі өнімнің шамамен төрттен бірін құрайды, яғни 23 триллион доллардан асады. Бізде энергетикалық ресурстардың, көмірдің, сирек металдардың және жаңартылатын энергия көздерінің ең бай қоры бар», - Қазақстан Президентінің сөзін Ақорданың баспасөз қызметі келтіреді.

Қасым-Жомарт Тоқаев су ресурстарын дамыту мен ұтымды пайдалануға баса назар аудару қажеттігін атап өтті.

«ШЫҰ-ның Энергетикалық стратегиясын бірлесіп әзірлеу жаһандық және өңірлік энергетикалық тепе-теңдікті қамтамасыз етуге ықпал етеді.

Біз сондай-ақ Жаңартылатын энергия көздері саласындағы ынтымақтастық бағдарламасын қабылдауды өзекті деп санаймыз», - деп түйіндеді Тоқаев.

Саммит қорытындысы бойынша ШЫҰ елдерінің көшбасшылары Самарқанд декларациясына қол қойып, құжаттар пакетін, оның ішінде ШЫҰ-ға мүше мемлекеттер басшылары кеңесінің халықаралық энергетикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету туралы мәлімдемесін қабылдады.

Neftegaz.ru деректері бойынша ШЫҰ елдері энергетика саласында өзара тиімді ынтымақтастықты арттыру, оның ішінде энергия ресурстарының барлық түрлерін тиімді пайдалану қажеттігін атап көрсетеді, сондай-ақ қоршаған ортаға теріс әсерді төмендетуге мүмкіндік беретін және энергетикалық қауіпсіздікке әрі энергия тиімді экономикадағы неғұрлым таза және экологиялық энергия көздеріне ауысуға ықпал ететін экономикалық және экологиялық жағынан пәрменді әр түрлі технологияларды қолдануды қолдайды. ШЫҰ-ға мүше елдердің электр желілерінің өңірлік өзара байланысын кеңейту жолдарын бірлесіп зерттеудің маңыздылығы атап өтілді. Энергетикалық ауысуға және көміртегі бейтараптығына қол жеткізуге қатысты энергетикалық инфрақұрылым объектілерінің, оның ішінде ЖЭК пайдалана отырып, қауіпсіз және сенімді жұмысын қамтамасыз ету талаптарын міндетті түрде ескере отырып, кешенді және ретке келтірілген тәсілдің маңыздылығы атап өтіледі. ШЫҰ елдері жел, күн энергетикасын, гидроэнергетиканы, атом энергетикасын, биоэнергетиканы, сутегі энергетикасын, энергия жинақтау технологияларын үйлестірілген дамытуды перспективалы бағыт ретінде қарастырады. Сонымен қатар, жаңа энергияның біртіндеп өсіп келе жатқан үлесі бар бейімделген энергия жүйесін құру ерекше маңызды. ШЫҰ елдерінің таза энергия нарығын ынталандыру мақсатында таза, төмен көміртекті, қауіпсіз және тиімді энергетика жүйесін қалыптастыруды, сондай-ақ энергия көздері мен энергия көздері түрлерін әртараптандыруды жақтайды. Сондай-ақ ШЫҰ елдері технологиялық бейтараптық қағидаты негізінде энергетикалық ғылыми-техникалық инновациялар саласындағы ынтымақтастықты ұлғайтуды қолдайды. Энергетика саласында әр түрлі төмен көміртекті технологияларды, оның ішінде энергетикалық трансформация процесінде қазбалы отынды таза және жоғары тиімді пайдалануды әзірлеу және қолдану туралы сөз болып отыр. Мәлімдемеде техникалық кедергілерді қысқартудың, технологияларды беру мен бірлесіп пайдалануды кеңейтудің, энергия тиімділігін арттырудың, ЖЭК пайдалану географиясын және таза энергияны қолдану деңгейін кеңейтудің, сондай-ақ қазіргі заманғы энергетика индустриясын дамытуға жәрдемдесудің маңыздылығы атап өтілді. ШЫҰ елдері сондай-ақ энергетика саласындағы саясатты үйлестіруді нығайтуды, энергетикалық ресурстарды басқарудың әділ және теңгерімді жаһандық жүйесін бірлесіп қалыптастыруды, оның ішінде мұқтаж және дамушы мемлекеттерге осы мемлекеттер үшін энергияның қолжетімділігі мен бағалық қолайлылығын қамтамасыз ету үшін қаржыландыру және технологиялар сияқты нысандарда қажетті қолдау мен гуманитарлық көмек көрсетуді қолдайды.